Dünya Sağlık Örgütü tarafından 12.03.2020 tarihinde Covid-19 küresel salgın hastalık ilan edilmiş, tüm ülkelere acil durum çağrısında bulunarak gerekli önlemleri almaları konusunda bildiri yayımlanmış, ülkemizde de korona virüs salgını ile mücadele edilmesi ve etkilerinin azaltılması kapsamında birtakım tedbirler alınmıştır. Bununla birlikte bu salgın sürecinin sosyal-ekonomik yaşama olan etkilerinin de kontrol altına alınması amacıyla düzenlenen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Taslağı hazırlanmıştır. Bu yasa tasarısı önümüzdeki süreçte Mecliste görüşülecek olup geçmesi halinde çalışma hayatına da birtakım etkileri olacaktır.
Bu yasa tasarısı kapsamında iş hukukunu ve çalışma yaşamını doğrudan etkileyecek olan düzenlemeler Madde 4 ve Madde 5’te açıklanmıştır. Madde 4’te 4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na, Madde 5’te ise yürürlükte olan 4857 Sayılı İş Kanunu’na geçici madde eklenmesi öngörülmektedir.
BU YASA TASARISINDA;
MADDE 4 - 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 24- 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun geçici onuncu maddesi çerçevesinde ücretsiz izne ayrılan işçilere ve 15/3/2020 tarihinden sonra işten çıkarılmış olup, Kanunun diğer hükümlerine göre işsizlik ödeneğinden istifade edemeyen işçilere, 4857 sayılı İş Kanununun geçici 10 uncu maddesi çerçevesinde belirlenen fesih yasağı süresince Fondan her gün için 39,24 Türk Lirası nakdi ücret desteği verilir. Birinci fıkra çerçevesinde ücretsiz izne ayrılarak ücret desteğinden yararlanan işçinin işveren tarafından fiilen çalıştırılmaya devam ettiğinin tespiti halinde 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 102’nci maddesinde belirlenen idari para cezaları dört katı olarak uygulanır. Bu madde kapsamında verilecek nakdi ücret desteğinden yararlanma süresini altı ay süreyle uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
MADDE 5 - 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “Geçici İstihdam Güvencesi GEÇİCİ MADDE 10- Bu Kanunun kapsamında olan veya olmayan her türlü işçinin iş sözleşmesi, COVİD-19 salgın hastalık neticesinde kamu yararının gerektirmesi nedeni ile bu 2 maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci bendinde gösterilen sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez. Birinci fıkra çerçevesinde fesih yasağı uygulanan hallerde işveren işçiyi ücretsiz izne ayırabilir. Bu madde kapsamında belirlenen fesih yasağı süresini altı aya kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.”
şeklinde çalışma hayatını etkileyecek iki geçici madde düzenlenmiştir. Bu maddeleri kısaca biraz daha açmak ve yorumlamak gerekirse:
- KANUN TASLAĞI İŞVERENE ÜÇ AYLIK BİR FESİH YASAĞI GETİRMEKTEDİR.
Kanun taslağı 4857 sayılı İş Kanunu’na geçici bir madde eklenmesini öngörüyor ve bu geçici maddeye göre İş Kanunu kapsamında olsun olmasın tüm işçilerin iş sözleşmesinin üç ay süreyle feshedilemeyeceği düzenlenmiş. Kısacası bu kanun taslağının kabulü halinde işverenler açısından üç aylık bir fesih yasağı getirilmiş olacak. Ayrıca Cumhurbaşkanı yetkisiyle bu sürenin 6 aya kadar uzatılması da mümkün kılınmış.
Bu fesih yasağı, kanunda “ COVİD-19 salgın hastalık neticesinde kamu yararının gerektirmesi nedeni ile bu 2 maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle 25 inci maddenin birinci fıkrasının ikinci bendinde gösterilen sebepler dışında işveren tarafından feshedilemez” şeklinde açıklanıp İş Kanunu 25/2’de düzenlenen “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri nedenler” hariç tutulmuştur.
Bilindiği gibi “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri nedenler” kanunda yazılı olanlarla sınırlı tutulmamış, benzeri nedenlerin de haklı nedenle derhal fesih imkanı vereceği düzenlenmiştir. Kanunla düzenlenen bu haller; işçinin işvereni yanıltması, şeref ve namusa dokunacak sözleri ve davranışları, cinsel tacizde bulunması, sataşması ve sarhoşluğu, doğruluk ve sadakate uymayan davranışları, işyerinde suç işlemesi, işe devamsızlığı, görevini yerine getirmemesi, iş güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işverenin malına zarar vermesi ve benzeri haller şeklinde düzenlenmiştir. Kısacası bu yasa taslağı ile saydığımız bu haller ve benzeri olanlar dışında kalan her türlü işten çıkarma yasaklanmıştır.
- FESİH YASAĞI UYGULANAN HALLERDE İŞVEREN İŞÇİYİ ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARABİLECEK
Taslakla getirilen bir diğer önemli husus fesih yasağı uygulanan bu hallerde işverenin işçiyi ücretsiz izne ayırabilmesidir. Bilindiği gibi İş Kanunu hükümlerine göre işverenin işçiyi ücretsiz izne ayırabilmesi için işçinin açık rızasını alması gerekiyordu, işveren tek taraflı olarak işçiyi ücretsiz izne çıkarma hakkına sahip değildi. Ancak işçisinin rızasını almadan işçisini ücretli izne çıkarabilmekteydi. Söz konusu taslağın yasalaşması halinde üç aylık bir fesih yasağı getirilecek ve bu durumda işveren işçisini ücretsiz izne çıkarma hakkına sahip olacaktır.
- ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARILAN İŞÇİLERE GÜNLÜK 39,24 TL (AYLIK 1.177 TL) ÖDEME YAPILACAK.
Bu taslak ile 15 Mart 2020 tarihinden bu yana ücretsiz izne ayrılmış ve bundan sonra ayrılacak işçilere ve işten çıkarılan ancak işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçilere İşsizlik Sigorta Fonu’ndan ödeme yapılması planlanmaktadır. Bu işçilere günlük 39,24 TL (aylık 1.177 TL) ödeme yapılması öngörülmektedir, bu ödeme asgari ücretle çalışan işçilere ödenen işsizlik ödeneğiyle hemen hemen aynı miktardadır.
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartlarını taşıyan bir işçiye ödenecek kısa çalışma ödeneği 1.752 TL ve 4.381 TL arasında iken İşsizlik Sigorta Fonu’ndan ödeme yapılacak ücretsiz izne çıkarılan işçiye yapılacak ödeme 1.177 TL’dir.
Özetle bu torba yasa taslağının yasalaşması halinde iş hukuku ve çalışma yaşamı anlamında iki esaslı değişiklik meydana gelecektir. Bunlardan ilki işverene getirilen, yukarıda açıkladığımız 25/2 halleri haricinde üç aylık fesih yasağıdır. İkincisi ise fesih yasağı halinde işverene tanınan işçisini ücretsiz izne çıkarma hakkıdır. Ücretsiz izne çıkarılan işçilere günlük 39,24 TL- aylık 1.177 TL olmak üzere Sigorta Fonu’ndan ödeme yapılması söz konusudur.
HİZMETLERİMİZ VE İLETİŞİM
Kocaeli-Gebze iş avukatı olarak iş hukulu alanında uzman kadromuzla müvekkillerimize hizmet sunmaktayız.
Daha detaylı bilgi edinmek için İstanbul'un Adalar, Arnavutköy, Ataşehir, Avcılar, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Bayrampaşa, Beşiktaş, Beylikdüzü, Beyoğlu, Büyükçekmece, Beykoz, Çatalca, Çekmeköy, Esenler, Esenyurt, Eyüp, Fatih, Gaziosmanpaşa, Güngören, Kadıköy, Kağıthane, Kartal, Küçükçekmece, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sarıyer, Silivri, Sultanbeyli, Sultangazi, Şile, Şişli, Tuzla, Ümraniye, Üsküdar, Zeytinburnu ilçelerinde ve Kocaeli'nde avukatlık ve danışmanlık hizmeti veren Polatoğlu Hukuk Bürosu’nu ziyaret edebilir veya iletişim bölümünden bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Sitemizde yer alan tüm makaleler ve bilgilerin izinsiz çoğaltılması, paylaşılması yasaktır. Sitemizde yer alan tüm makalelerin ve yazıların tüm hakları Polatoğlu Hukuk Bürosuna aittir.